เรื่องของ ทิศทางแดด ลม เป็นอีกเรื่องสำคัญอีกเรื่องหนึ่งที่จะมองข้ามไปไม่ได้ในการวางแปลนบ้านที่ จะต้องเอื้อต่อประโยชน์ใช้สอยของคนในบ้าน เพราะถ้าวางผังบ้านไม่ถูกทิศ ไม่ถูกทาง บ้านของเราอาจจะร้อนเป็นเตาอบในหน้าร้อน หรือกลายเป็นห้องมืดต้องเปิดไฟแสงสว่างในตอนกลางวัน หรือห้องมีกลิ่นอับเพราะแสงแดดเข้ามาน้อย
การรู้จักกับทิศทางแดด ทางลมในแต่ละฤดูกาลในบ้านเรา เป็นการเตรียมวางแผน วางผังบ้านให้เหมาะกับทิศทางแดด ทิศทางลมเบื้องต้นด้วยตัวเอง ส่วนใครที่มีบ้านอยู่แล้ว ก็อาจจะนำไปความรู้ที่ได้นี้ไปดัดแปลง แก้ไขเรื่องทิศทางแดด เรื่องทิศทางลมในบ้านต่อไป
ฤดูกาล ประเทศของเรา แบ่งเป็น 3 ฤดู คือ ฤดูร้อน ฤดูฝน และฤดูหนาว ซึ่งในแต่ละฤดู แนวแกนโคจรของดวงอาทิตย์ในแต่ละช่วงเวลาก็จะแตกต่างกัน ส่งผลต่อแสงแดดที่ต่างกันออกไปในช่วงเวลาต่างๆ
แสงแดดในช่วงฤดูร้อน
โดยในช่วงฤดูร้อนซึ่งอยู่ในช่วงเดือนมีนาคม ถึงพฤษภาคม เป็นช่วงเวลาที่ดวงอาทิตย์โคจรใกล้โลกมากที่สุด เป็นช่วงที่อุณหภูมิเฉลี่ยค่อนข้างสูงในรอบปี โดยลักษณะการโคจรของดวงอาทิตย์มีการโคจรแนวแกนทิศตะวันออกมายังทิศตะวันตก ดังนั้นในช่วงเช้า ผนังบ้านทางทิศตะวันออกจะได้รับความร้อนจากแสงแดดในปริมาณมาก ต่อมาในช่วงสาย ดวงอาทิตย์เคลื่อนตัวสูงขึ้น หลังคาบ้านจึงได้รับความร้อนจากแสงแดดมากขึ้น จนถึงช่วงบ่ายดวงอาทิตย์เคลื่อนตัวมาทางทิศตะวันตก บ้านทางทิศตะวันตกจึงได้รับปริมาณความร้อนจากแสงแดดอย่างเต็มที่ในช่วงเย็น สำหรับผนังบ้านทางทิศเหนือ และทิศใต้ได้รับความร้อนจากแสงแดดระหว่างวันในปริมาณที่น้อย
แสงแดดในช่วงฤดูฝน
ในช่วงฤดูฝนตั้งแต่เดือนมิถุนายนเป็นช่วงเวลาที่ดวงอาทิตย์โคจรอ้อมไปทางทิศ เหนือมากที่สุด ดังนั้นในช่วงเช้า ผนังบ้านทางทิศตะวันออกจะได้รับความร้อนจากแสงแดดในปริมาณมาก รวมถึงผนังบ้านทางทิศเหนือจะได้รับความร้อนจากแสงแดดบางส่วนในเวลาเดียวกัน ต่อมาในช่วงสาย ดวงอาทิตย์เคลื่อนตัวสูงขึ้น หลังคาบ้านจึงได้รับความร้อนจากแสงแดดมากขึ้น จนถึงช่วงบ่ายดวงอาทิตย์เคลื่อนตัวมาทางทิศตะวันตก ผนังบ้านทางทิศตะวันตกจึงได้รับความร้อนจากแสงแดดเพิ่มมากขึ้น รวมถึงผนังบ้านทางทิศเหนือจะได้รับความร้อนจากแสงแดดบางส่วนในเวลาเดียวกัน และได้รับปริมาณความร้อนจากแสงแดดอย่างเต็มที่ในช่วงเย็น สำหรับผนังบ้านทางทิศใต้ได้รับความร้อนจากแสงแดดระหว่างวันในปริมาณที่น้อย
แสงแดดในช่วงฤดูหนาว
ในช่วงฤดูหนาวตั้งแต่เดือนธันวาคม เป็นช่วงเวลาที่ดวงอาทิตย์โคจรอ้อมไปทางทิศใต้มากที่สุด ดังนั้นในช่วงเช้า ผนังบ้านทางทิศตะวันออก และทางทิศใต้จะได้รับความร้อนจากแสงแดดในปริมาณมากในเวลาเดียวกัน ต่อมาในช่วงสาย ดวงอาทิตย์เคลื่อนตัวสูงขึ้นหลังคาบ้านจึงได้รับความร้อนจากแสงแดดมากขึ้น ในขณะที่ผนังทางทิศใต้ยังคงได้รับความร้อนจากแสงแดดอยู่ จนถึงช่วงบ่ายอาทิตย์เคลื่อนตัวมาทางทิศตะวันตกผนังบ้านทางทิศตะวันตกจึงได้ รับความร้อนจากแสงแดดเพิ่มมากขึ้น รวมถึงผนังบ้านทางทิศใต้ยังคงได้รับความร้อนจากแสงแดดอยู่ตลอดเวลา และได้รับปริมาณความร้อนจากแสงแดดอย่างเต็มที่ในช่วงเย็น สำหรับผนังบ้านทางทิศเหนือได้รับความร้อนจากแสงแดดระหว่างวันในปริมาณที่น้อย
รู้กันอย่างนี้แล้ว ก็ลองเช็คกับบ้านของตัวเองดูว่า แปลนบ้านเราเป็นอย่างไร หันหน้าไปทางทิศไหน แดดเข้าทางไหน ผังบ้านเราขวางทางลมมั้ย ควรใช้วัสดุก่อสร้างอย่างไรที่จะมาช่วยป้องกันความร้อนจากแสงแดด มีจุดไหนที่ต้องปรับเปลี่ยนหรือแก้ไขเพื่อลดปัญหาบ้านร้อนหรือไม่ หรือออกแบบบ้านอย่างไรให้อากาศภายในบ้านถ่ายเทได้สะดวก มีทั้งลมเข้าและลมออก ถ้าสามารถวางผังให้ตรงกับทิศทางต่างๆ ที่เราเอามาฝากนี้ ก็น่าจะมีส่วนช่วยให้ บ้านอยู่เย็นเป็นสุขได้ตลอดทั้งปี
credit:bhb.co.th
